حقوق بین‌الملل و تشکیل کشور مستقل فلسطینی

یکی از موانع اصلی حقوقی در خصوص حمایت همه‌جانبه از حقوق مردم فلسطین، عدم تحقق عینی تشکیل کشور مستقل فلسطین است. به‌رغم گذشت بیش از شش دهه از طرح مسئله در سازمان ملل و شناسایی کشور فلسطین از جانب ده‌ها کشور جهان، هنوز ملت فلسطین از مزایای کامل یک کشور مستقل بهره‌مند نیستند. در این مقاله ابتدا حق تعیین سرنوشت و حق تشکیل کشور مستقل فلسطینی و همچنین تلاش‌های انجام‌شده در این خصوص مورد مطالعه قرار گرفته است. عناصر ضروری برای تشکیل یک کشور جدید از نگاه حقوق بین‌الملل، یعنی سرزمین، جمعیت، حاکمیت و اهلیت انعقاد معاهده مورد بررسی قرار گرفته و با وضعیت کنونی فلسطین تطبیق داده شده است. در ضمن، چالش‌های اساسی در خصوص تحقق عناصر چهارگانة فوق که مانع اصلی در عینیت یافتن کشور فلسطین است، مورد شناسایی قرار گرفته است. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که حق تعیین سرنوشت و تشکیل کشور مستقل فلسطینی جزء حقوق مسلم مردم فلسطین بوده که توسط قطعنامه‌های مجمع عمومی و شورای امنیت نیز بار‌ها مورد تأکید قرار گرفته است. بااین‌وجود، پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در خصوص تشکیل کشور فلسطینی حاصل نشده است و مکانیزم‌های جاری سازمان ملل در بیش از شش دهة گذشته نتوانسته است حقوق پایمال‌شدة فلسطینیان را احقاق نماید. هر‌چند سه عنصر سرزمین، جمعیت و حاکمیت در رابطه با فلسطین با استانداردهای اولیة حقوقی وجود دارد، اما این عناصر ناقص و با چالش‌های جدی از جمله اشغال بخش‌هایی از سرزمین‌های فلسطینیان توسط رژیم صهیونیستی روبه‌رو هستند. از نگاه سیاسی نیز، مانع اصلی عدم تمایل واقعی اسرائیل و پایبند نبودن آن به ملزومات تشکیل کشور مستقل فلسطین است